♔BAB 3 : KEMASYARAKATAN DAN PERPADUAN♔
Tuesday, October 7, 2014 | 7:04 AM | 0 love drops
BAB 3 :
KEMASYARAKATAN DAN PERPADUAN
ASAS-ASAS
KEBUDAYAAN MASYARAKAT BERBILANG KAUM DI MALAYSIA
Kewujudan pelbagai
suku kaum dan etnik di Malaysia menjadikan Negara ini sebuah Negara yang unik .
Setiap kaum memiliki asas kebudayaan yang tersendiri seperti agama ,
kepercayaan dan adat resam tersendiri . Setiap kaum juga diberi kebebasan untuk
mengamalkan kebudayaan masing-masing di samping saling menghormati kebudayaan
kaum-kaum lain .
AGAMA
DAN KEPERCAYAAN
Perkara 3
Perlembagaan Persekutuan mencatatkan dengan jelas bahawa agama Islam merupakan
agama Persekutuan . Namun pada masa yang sama, agama-agama lain boleh diamalkan
dengan aman dan damai di mana-mana bahagian Persekutuan. Justeru, kepelbagaian
agama dan kepercayaan di dalam negara tidak menghalang perpaduan dalam kalangan
masyarakat pelbagai kaum .
KAUM
MELAYU
Penduduk
majoriti terawal di Tanah Melayu ialah orang melayu . Penduduk Melayu ketika
itu hidup dengan agama dan kebudayaan mereka sendiri , malahan amalan mereka
ini tidak terjejas walaupun berlaku kemasukan buruh-buruh Cina dan India .
Situasi ini berlaku kerana tidak wujud percampuran yang ketara antara
ketiga-tiga kaum tersebut lantaran ciri-ciri pemisahan yang ketara pada
peringkat awal (jajahan British),
terutama dari segi pertempatan dan amalan ekonomi masing-masing .
Penduduk
Melayu di Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak, amnya menganut agama Islam . Agama
Islam dibawa masuk ke Tanah Melayu sejak abad ke-14 atau ke-15 .Kesultanan
Melayu Melaka memang terkenal sabagai pusat pemerintahan yang berperanan
penting dalam memastikan penyebaran dan pengukuhan agama Islam .Agama Islam
adalah berkonsepkan kepercayaan kepada Tuhan yang satu. Ajaran ini sememangnya
berbeza dengan pegangan masyarakat di
Tanah Melayu pada abad ke-7 hingga ke-13 sebelum ini yang menganut agama Hindu
dengan konsep banyak Tuhan. Dalam agama Islam, al-Quran dijadikan sebagai
asa/sumber hukum yang utama bersama-sama dengan panduan daripada amalan Nabi
Muhammad SAW seperti hadis. Asas utama dalam ajaran Islam ialah Rukun Islam dan
Rukun Iman.
KAUM CINA
Masyarakat Cina yang datang ke Tanah Melayu
mengubah struktur kemasyarakatan negara ini sekali gus menyumbang kepada
pembentukan masyarakatan majmuk. Golongan ini turut membawa bersama-sama agama
dan kepercayaan yang dianuti mereka ke negara ini. Antara agama atau
kepercayaan yang diamalkan ialah fahaman Taoisme. Taoisme merupakan sistem
falsafah dan keagamaan Cina. Kepercayaan ini telah memperkaya ajaran.
Confucianisme dan membantu memperluas ajaran agama Buddha serta memberikan semangat,
inspirasi dan panduan akhlak kepada orang-orang Cina. Confucius banyak mengajar
falsafah moral dan sosial serta garis panduan tentang tingkah laku yang
berlandaskan nilai-nilai abstrak seperti kasih sayang , keamanan , keharmonian ,
kemanusiaan , kebijaksanaan , keberanian dan kesetiaan. Jelaslah bahawa,
masyarakat Cina di Tanah Melayu masih kekal menganuti dan mengamalkan
kepercayaan yang dibawa dari tanah air mereka. Anutan masyarakat Cina dan
kepercayaan yang diamalkan telah turut menjadi satu pandangan biasa kepada
masyarakat tempatan , contohnya upacara pengebumian.
KAUM
INDIA
Masyarakat India yang tiba di Tanah
Melayu turut membawa bersama-sama dengan agama dan budaya yang diamalkan dari
tanah air asal. Agama yang paling banyak dianuti ialah agama Hindu. Ciri-ciri
yang terkandung dalam agama Hindu ialah kepercayaan kepada dewa-dewa, asas
agama Hindu ialah Tuhan yang satu tetapi penjelmaan tuhannya kepada beberapa
bentuk Dewa menjadikan agama ini sering dilihat beraliran politisme , walaupun
sebenarnya tidak tepat. Antara dewa tersebut ialah, Brahma(Dewa Pencipta) ,
Vishnu(Dewa Pelindung) , dan Siva(Dewa Pembinasa) , Indra(Dewa Perang dan
Cuaca), Surya(Dewa Matahari) , Agni(Dewa Api) , Varuna(Dewa Langit) dan
Lakhsmi(Dewa Kekayaan).
Konsep karma dan kelahiran semula, masyarakat ini percaya bahawa kelahiran
mereka ke dalam salah satu kasta amat dipengaruhi oleh kelakuan mereka semasa
dalam kehidupan yang terdahulu. Kitab-kitab Veda ialah kitab yang menjadi
panduan dalam masyarakat pengamal agama Hindu. Mengandungi riwayat hidup ,
amalan-amalan politik , kebudayaan , tempat , pakaian , minuman dan sebagainya.
MASYARAKAT
SARAWAK
Sarawak mempunyai lebih kurang 28
kumpulan etnik peribumi. Kaum majority di Sarawak meliputi orang Iban(Dayak
Laut) , orang Melayu dan orang Melanau. Pada era prakolonial, orang Iban tidak
mempunyai agama yang tertentu. Mereka berpegang pada ajaran animisme sejak dulu
dan kini yang dipengaruhi oleh unsur-unsur yang dibawa oleh fahaman
Hindu-Buddha. Selepas kedatangan kuasa Barat , agama Kristian dibawa masuk (dianuti
sebahagian besar orang Iban).
Orang Iban
berpegang kuat kepada kepercayaan tradisional mereka terhadap upacara ‘miring’
(jampi serapah untuk menolak bala). Kepercayaan lain berdasarkan tafsiran
mimpi. Aktiviti harian masyarakat Iban sangat dipengaruhi oleh mimpi mereka.
Sesuatu aktiviti itu boleh dibatalkan jika mereka mendapat mimpi yang tidak
baik pada malam sebelumnya. Masyarakat Melayu pula, mereka berpegang pada
ajaran Islam. Agama ini membentuk ciri-ciri perkampungan seperti bersatu padu,
bertatasusila, bertanggungjawab terhadap kebajikan seluruh komuniti dan
sebagainya. Terdapat masjid di setiap kampung sebagai pusat kegiatan keagamaan.
Masyarakat Melayu juga percaya kepada pantang larang tertentu, contohnya
pantang larang orang-orang dulu anak gadis tidak boleh menyanyi di dapur kerana
bimbang akan bersuamikan orang tua. Selain itu, wanita mengandung dilarang
keluar rumah pada waktu senja kerana bimbang anak yang dikandung akan hilang
diambil makhluk-makhluk ghaib. Masyarakat Melanau pula, asalnya merupakan
pagan(tidak mempunyai pegangan agama) tetapi kini ekoran pemerintahan
Kesultanan Brunei, kemudian keluarga Brooke, ramai antara mereka beralih ke
agama Islam dan Kristian. Sebelum memeluk Islam mereka juga mempercayai
terhadap kuasa ghaib dan kuasa luar biasa.
MASYARAKAT
SABAH
Sabah dikatakan mempunyai lebih
daripada 32 suku kaum. Masyarakat Khadazan-Dusun ialah masyarakat terbesar di
Sabah yang memegang kepada kepercayaan animism. Sebahagian kecil telah memeluk
Islam dan Kristian. Ramai yang masih pagan di kawasan pedalaman. Masyarakat ini
percaya kewujudan syurga dan neraka. Orang pagan percaya bahawa sesiapayang
mati, rohnya akan dibawa ke Gunung Kinabalu. Masyarakat Khadazan-Dusun percaya
kepada pantang larang dan tafsiran mimpi.
Mimpi yang buruk mempengaruhi
sebarang keputusan dalam kehidupan mereka. Mereka juga mempunyai upacara
pemujaan seperti ‘kaamatan’(pesta menuai), iaitu meraikan kesyukuran kerana
mendapat hasil tuai yang banyak dan mengucapkan terima kasih. Upacara dilakukan
oleh Bobohizan (seorang bomoh perempuan ). Mereka juga mempunyai upacara halau
penyakit yang dipanggil ‘popodulik’. Masyarakat Bajau pula, hampir semua dalam
kalangan mereka beragama Islam. Anutan ini yang menjadi pegangan mereka dalam
segala aspek kehidupan.
Mengamalkan upacara agama seperti berkhatan , akad
nikah, khatam al-Quran dan lain-lain. Mereka percaya kepada ‘jin’ , iaitu
sejenis makhluk yang dianggap mempunyai kuasa luar biasa. Selain itu, mereka
juga percaya kepada konsep ‘tulah’, iaitu malapetaka yang ditimpa apabila
melanggar adat atau peraturan. Kepercayaan-kepercayaan sebegini semakin pupus.
Kajian pada tahun 1950-an menunjukkan hamper 75% masyarakat Bajau telah pun
memeluk Islam lantaran peranan yang dimainkan oleh Kesultanan Brunei.
Hearts, DIP 1B & DIP 1A
